Licht traumatisch hoofd/hersenletsel kinderen

Jouw kind heeft een licht traumatisch hoofd-/hersenletsel opgelopen door een ongeval of een klap tegen zijn hoofd. Deze folder beschrijft de informatie over de mogelijke gevolgen en geeft enkele adviezen, die de arts ook al mondeling aan jou heeft medegedeeld.

Licht traumatisch hoofd-/hersenletsel

Als gevolg van een klap tegen het hoofd of een abrupte beweging van het hoofd heeft jouw kind een licht traumatisch hoofd-/hersenletsel opgelopen. Bij licht traumatisch hersenletsel worden de hersenen voor korte tijd letterlijk door elkaar geschud en treedt een kortdurend bewustzijnsverlies en/of geheugenverlies op. Het bewustzijnsverlies kan variëren van enkele seconden tot maximaal vijftien minuten.
Als er geen bewustzijnsveranderingen bij het letsel zijn opgetreden, is er alleen sprake van hoofdletsel. De klachten die bij hoofdletsel optreden zijn vaak veel minder dan de klachten bij licht hersenletsel.

Van het ongeval en van enige tijd daarvóór kan jouw kind zich soms niets meer herinneren. Meestal komen de herinneringen tot vlak voor het ongeval snel weer terug. Ook kan het zijn dat hij of zij zich niets meer kan herinneren van de periode ná het ontstaan van het letsel: dit is posttraumatische amnesie (PTA), die enige tijd kan aanhouden. Omdat de hersenen gedurende deze tijd geen informatie opslaan, verdwijnt de PTA achteraf meestal niet. Het heeft dan ook geen zin om te blijven zoeken naar deze herinneringen. Hoe ernstiger het traumatisch hersenletsel, hoe langer het bewustzijnsverlies en de PTA duren.

Verschijnselen eerste 24 uur

Hoewel een licht traumatisch hoofd-/hersenletsel een relatief onschuldige aandoening is, komt het in uitzonderlijke gevallen voor dat er tijdens de eerste 24 uur gevaarlijke complicaties optreden. Tegenwoordig is het voor artsen echter goed mogelijk om te voorspellen bij welke patiënten deze complicaties kunnen optreden. Op het moment dat jouw kind van de behandelend arts naar huis mag, kun je er vanuit gaan dat het risico op een dergelijke complicatie vrijwel uitgesloten is.

Wekadvies

Om een eventuele complicatie bij jouw kind snel te kunnen herkennen, wordt geadviseerd jouw kind de eerste 24 uur na het ongeval om de één à twee uur te wekken, zowel overdag als ’s nachts. Overtuig uzelf ervan dat jouw kind elke keer volledig aanspreekbaar is en nog weet waar hij of zij is. Wanneer jouw kind op andere wijze dan gebruikelijk wakker wordt of reageert (suffer wordt of gaat braken) of als jouw kind buiten bewustzijn is geraakt, moet je direct 112 bellen.

Verschijnselen eerste dagen

Een licht traumatisch hoofd-/hersenletsel gaat meestal voorbij zonder restverschijnselen. In de eerste dagen of weken hebben veel patiënten last van zogenaamde posttraumatische klachten; klachten die optreden na een ongeval (trauma). Dit is heel normaal en meestal niets om je zorgen over te maken. Probeer jouw kind voor te bereiden op deze verschijnselen en vertel dat het heel normaal is als hij of zij hier last van heeft. De ernst van de klachten neemt vaak spontaan af, maar een kleine groep patiënten blijft langer dan zes maanden last houden van deze klachten.

Hieronder volgt een overzicht van verschijnselen waar jouw kind nog enige tijd last van kan hebben:

• Hoofdpijn
• Duizeligheid
• Wazig zien
• Tragere verwerking van informatie
• Geheugen- en concentratieproblemen
• Moeite met aandachts- en inspanningstaken
• Sneller vermoeid zijn, slaperigheid
• Sneller geïrriteerd zijn
• Overgevoeligheid voor licht en geluid
• Oorsuizen en gehoorverlies

In deze periode is bedrust niet nodig, maar is het wel verstandig het wat rustig aan te doen.

Wat jouw kind wél en niet mag doen

Om te voorkomen dat jouw kind in de komende periode meer klachten krijgt of dat bestaande klachten erger worden, vind je hieronder enkele adviezen met betrekking tot specifieke activiteiten.

Eerste dagen na thuiskomst

• Jouw kind hoeft niet de hele dag op bed te blijven liggen. Bouw de tijd in bed rustig af, zodat jouw kind binnen enkele dagen weer volledig op de been is.
• Slapen: een goede nachtrust is belangrijk. Zorg dat jouw kind niet te laat naar bed gaat en probeer dit tijdstip constant te houden. Probeer jouw kind overdag niet te laten slapen, zeker niet na 15.00 uur. Rusten is geen probleem. Voor 0-4 jarigen geldt dat ze overdag nog slaap nodig hebben. Houd daarbij zoveel mogelijk hun eigen slaaptijden aan.
• Laat jouw kind in beperkte mate televisie/ipad/telefoon kijken, de computer gebruiken of videospelletjes spelen. Dit kan de klachten verergeren.
• Geef jouw kind geen aspirine.
• Je kunt in de eerste dagen jouw kind paracetamol geven tegen de pijn: Door de pijn voldoende te onderdrukken kan jouw kind overdag zo normaal mogelijk functioneren en ’s nachts goed slapen.

Lange termijn

• Ook als jouw kind nog klachten heeft, kan het op zich geen kwaad om jouw kind weer naar school te laten gaan. Er is nooit aangetoond dat schoolwerk een negatieve invloed heeft op toename van klachten of het langer blijven bestaan van klachten. Het is wel begrijpelijk dat school met klachten moeilijker is, waardoor het mogelijk is dat jouw kind in het begin nog maar halve dagen naar school kan gaan.
• Kinderen kunnen na op oplopen van licht traumatisch hoofd-/hersenletsel het beste zelf aangeven of ze weer in staat zijn om (buiten) te gaan spelen of sporten. Het kan eigenlijk alleen kwaad bij activiteiten waarbij er een relatief risico bestaat op (meervoudig) licht traumatisch hoofd-/hersenletsel, zoals voetbal of andere balspelen.

Wanneer moet je weer contact opnemen met jouw arts?

Indien (één van) de volgende veranderingen optreden in de toestand van jouw kind, dien je direct weer contact op te nemen met de behandelend arts van jouw kind: 

• In de eerste dagen of weken een snelle verslechtering van zijn of haar toestand.
• Forse toename van hoofdpijn.
• Herhaaldelijk braken.
• Verwardheid.
• Sufheid (jouw kind is moeilijk te wekken).

Langetermijngevolgen

De ernst van de klachten neemt meestal spontaan af, maar bij een kleine groep patiënten kunnen de klachten langer dan zes maanden blijven bestaan.

Mogelijke langetermijngevolgen zijn:

Lichamelijke klachten

• Hoofdpijn
• Overgevoelig voor licht/geluid
• Duizelig, evenwichtsproblemen
• Vermoeid
• Slaapproblemen
• Verminderde reuk of smaak

Problemen met gedrag en emoties

• Prikkelbaar
• Impulsief
• Labiel en last van stemmingswisselingen
• Gebrek aan initiatief

Problemen met denken

• Aandachts- en concentratieproblemen
• Geheugenproblemen

De hersenen van jonge kinderen zijn nog volop in ontwikkeling. Daarom is het nog niet meteen goed te voorspellen wat de gevolgen zullen zijn op de lange termijn. Het is mogelijk dat de hersenen niet helemaal optimaal kunnen ontwikkelen zoals ze dat zouden hebben gedaan als het kind geen letsel had opgelopen.