Hydrocele/ spermatocele operatie
Urologie
Inleiding
In overleg met jouw arts wordt bij jou een hydrocele of spermatocele operatie verricht. Deze operatie betreft een ingreep aan het scrotum (=balzak). Een hydrocele (hydros = water, cele = holte) is een goedaardige zwelling van het scrotum, die gevuld is met vocht. Deze zwelling komt zeer vaak voor en behoeft meestal geen behandeling. Een spermatocele is een holte gevuld met spermacellen en vocht. Een spermatocele is vaak los van de zaadbal te voelen, terwijl bij een hydrocele de zaadbal binnenin de vochtmassa zit. Bij een hydrocele of spermatocele bestaat nooit het gevaar dat dit kwaadaardig wordt, ook niet als er niets aan gedaan wordt.
Ontstaan
Ontstaan van een hydrocele
Normaal worden de zaadballen omgeven door een met vocht gevuld vlies, waarbinnen de zaadbal kan bewegen. Onder bepaalde omstandigheden, zoals een trauma (ongeval) of infectie, maar heel vaak ook zonder aanwijsbare oorzaak, neemt de hoeveelheid vocht rond de bal sterk toe. Zo ontstaat een hydrocele. Vaak zijn hydrocele's klein en zacht aanvoelend, soms echter kunnen zij groot worden tot wel 15 cm in doorsnede.
Soms ontstaat een hydrocele ook als reactie op een gezwel of ernstige ontsteking. Het is dan belangrijk dat de oorzaak van de hydrocele nader onderzocht wordt. Meestal is een lichamelijk onderzoek hiertoe voldoende, soms is echografisch onderzoek van de balzak nodig.
Ontstaan van een spermatocele
Spermatocele's ontstaan vanuit de bijbal. Het zaadvocht dat in de zaadbal wordt gemaakt, wordt naar de bijbal getransporteerd waar verdere rijping plaatsvindt. Vanuit de bijbal gaat het zaadvocht via de zaadleider richting prostaat. De bijbal bestaat uit talrijke kleine verzamelbuisjes.
Soms ontstaat een verwijding van zo'n buisje omdat het zaadtransport niet goed verloopt. De oorzaak hiervan is onbekend. Vaak blijft zo'n verwijding klein, maar soms wordt deze groter en dan ontstaat een spermatocele.
Een hydrocele of spermatocele gaat meestal niet vanzelf weer weg. Meestal geeft een hydrocele of spermatocele geen klachten: ze zijn pijnloos en vaak beperkt van grootte. Vaak hoeven ze dan ook niet behandeld te worden. Soms worden ze echter zo groot dat ze hinderlijk worden en klachten geven ten gevolge van kleding of bij bepaalde activiteiten. Soms wordt het cosmetisch aspect als storend ervaren.
Behandeling
Als een spermatocele of hydrocele behandeld moet worden, dan word je geopereerd. De ingreep kan vaak tijdens een dagopname verricht worden.
De uroloog maakt een snede in de balzak, via deze snede wordt de bal en bijbal geïnspecteerd en de hydrocele of spermatocele verwijderd. De huidwond wordt met oplosbare hechtingen gesloten.
De ingreep duurt ongeveer 45 minuten.
Voorbereiding op de behandeling
- Van tevoren moeten de haren op de balzak geschoren te worden.
- De ingreep gebeurt onder algehele narcose of via een regionale anesthesie, met behulp van een prik in de rug.
- Voor de ingreep dien je nuchter te zijn.
- Wanneer je bloedverdunnende middelen gebruikt, zal deze medicatie in overleg met jouw behandelend arts enige dagen tevoren gestaakt zijn.
Complicaties
- Soms ontstaat na de ingreep een bloeduitstorting, overmatig pijn in het wondgebied of een infectie. Een blauwverkleuring van de wond komt geregeld voor en behoeft geen verdere behandeling.
- Zelden komt de hydrocele terug (1 - 2%).
- Na een spermatocele operatie is het mogelijk dat een nieuwe spermatocele ontstaat. Van belang is dat de bijbal veranwoordelijk is voor transport van zaadcellen tussen zaadbal en prostaat. Daarom is het altijd mogelijk dat een operatie aan bijbal, zoals bij een spermatocele (niet bij een hydrocele) een afsluiting van dit transportsysteem veroorzaakt. Dit zou kunnen resulteren in sterilisatie aan de geopereerde zijde. Daarom dient terughoudend gehandeld te worden met behandeling van spermatoceles, indien een kinderwens nog aanwezig is. Bij een hydrocele operatie is bovenstaande niet van toepassing.
Leefregels
- Doe de eerste dagen rustig aan, luister naar je lichaam. Het is verstandig om de eerste week niet ver te lopen, te bukken en niet zwaar te tillen.
- Heb je een suspensoir aan ter ondersteuning van de balzak en geeft deze verlichting? Draag deze dan 48 uur. Daarna mag de suspensoir vervangen worden door een strakke onderbroek of zwembroek (geen boxershort). Draag deze 2 dagen dragen.
- Vaak komt er een zwelling en blauwe verkleuring rondom de balzak, dit verdwijnt geleidelijk.
- De hechtingen zijn oplosbaar. Het oplossen daarvan kan soms gepaard gaan met sereuze afscheiding lijkend op pus (geel/groen).
- Je mag douchen. Douche kortdurend en dep de wond droog met een schone nog niet gebruikte handdoek.
- Je mag 1 week niet in bad. Als de hechtingen zijn opgelost mag je weer in bad.
- Je mag 1 week niet zwemmen, mits de hechtingen zijn opgelost.
- Je mag 6-8 weken niet sporten of lichamelijke zware activiteiten doen.
- Geslachtsgemeenschap wordt de eerste 2 weken afgeraden.
Neem contact op met de uroloog:
- Als de balzak rood wordt, erg warm, dik en gespannen of pijnlijk aanvoelt.
- Als je koorts boven de 38,5 krijgt.
- Als het wondgebied gaat nabloeden.
- Bij aanhoudende pijn die niet onder controle is. Ondanks de voorgeschreven pijnstillers of met 4x daags 2 tabletten paracetamol van 500mg.
Op werkdagen tussen 8.30 en 17.00 uur
Polikliniek urologie, telefoon: 040 286 4865.
Na 17:00 uur en in het weekend
Spoedeisende hulp (SEH), telefoon: 040 286 4834.
Controle
Volgens afspraak kom je 6 - 8 weken na de operatie op controle bij de uroloog. Als je door ziekte of een andere reden verhinderd bent jouw afspraak na te komen, neem dan zo snel mogelijk contact op met de polikliniek urologie.
Heb je nog vragen?
Deze informatie is niet bedoeld als vervanging van de mondelinge informatie, maar als aanvulling hierop. Hierdoor is het mogelijk alles nog eens rustig na te lezen.
Heb je nog vragen, neem dan tijdens kantoortijden contact op met de polikliniek urologie telefoon 040 - 286 48 65. Buiten kantoortijden kun je contact opnemen met de spoedeisende hulp, telefoon, 040 - 286 48 43.
Met medische vragen kun je terecht bij jouw behandeld specialist.
(©) Nederlandse Vereniging voor Urologie